Αγίου Βασιλείου 19, Νέα Ιωνία +30 2111821051
Γαλαξίδι, το τέλειο καρτ-ποστάλ μιας εκδρομής!
Ημερομηνία δημοσίευσης
21/02/2023
Το Γαλαξίδι θα μπορούσε να είναι το τέλειο καρτ-ποστάλ μιας εκδρομής!
«Το Γαλαξίδι βρίσκεται στον Κορινθιακό, …..ο κόρφος του είναι έτσι φτιαγμένος, που θαρρείς πως ήτανε βουλή Θεού να γίνει το Γαλαξίδι τόπος ναυτικός».
Εύα Βλάμη, συγγραφέας, “Γαλαξίδι ” (Εκδόσεις Εστία 1947)
Το Γαλαξίδι, το καμάρι της Φωκίδας, κομψό και νεοκλασικό καμπυλώνεται γύρω από τη θάλασσα και έχει την ατμόσφαιρα ελληνικού νησιού. Είναι ένας καλοδιατηρημένος προορισμός, κηρυγμένος ως παραδοσιακός από το 1978, χτισμένος σε μικρό φιόρδ, στην θέση της αρχαίας Οιάνθης, με δύο φυσικά λιμάνια, την Αγορά και το Χηρόλακα.
Σχετικά με την προέλευση του ονόματος υπάρχει ένας μύθος ο οποίος αναφέρει ότι υπήρχε μια γοργόνα, η οποία εμφανιζόταν τα βράδια στην ακτή. Οι άντρες είχαν ξετρελαθεί μαζί της και προσπαθούσαν να την βρουν με διάφορα πλεούμενα. Ένα βράδυ οι γυναίκες του χωριού μαζεύτηκαν και πήγαν να την δουν. Όταν την είδαν την φώναξαν με το όνομα της: Γάλαξα. Αυτή τότε βγήκε και τους είπε ότι την είχε στείλει ο πατέρας της, ο Ωκεανός, να φέρει την αγάπη της θάλασσας στα παλληκάρια του χωριού. Αφού αυτό έγινε, έπρεπε να φύγει αλλά παρακάλεσε αυτή η πολιτεία να κρατήσει το όνομα της. Λένε ακόμη ότι ο Προμηθέας την είχε ερωτευτεί γι' αυτό και την έκλεψε.
Τα αλευρομουτζουρώματα
Αυτό που έχει κάνει γνωστό στο πανελλήνιο το Γαλαξίδι δεν είναι άλλο από τα περίφημα αλευρομουτζουρώματα την Καθαρή Δευτέρα. Οι Απόκριες και ιδιαίτερα η Καθαρά Δευτέρα ήταν ιδιαίτερα εθιμικές εορτές για τη ναυτική πολιτεία του Γαλαξιδίου, καθώς ήταν ώρα για γλέντι και ξεφάντωμα Κατά την περίοδο του Τριωδίου άναβε και μια φωτιά στις γειτονιές και σε πολλά καφενεία της πόλης τα όργανα έπαιζαν ως τις πρωινές ώρες. Το αποκορύφωμα του αποκριάτικου αυτού γλεντιού ήταν τα Γαλαξιδιώτικα κούλουμα της «Καθαράς Δευτέρας».
Ένα έθιμο με ρίζες παλιές!
Ένα έθιμο με ρίζες που φτάνει στην εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όταν οι παλιάτσοι των ιπποδρόμων χρωμάτιζαν τα πρόσωπα τους. Λένε ότι οι θαλασσοπόροι Γαλαξιδιώτες είδαν σε πόλη της Σικελίας παρόμοιες ομαδικές λαϊκές εκδηλώσεις κατά τις οποίες οι παρευρισκόμενοι είχαν χρωματίσει τα πρόσωπά τους, εντυπωσιάστηκαν και τις μετέφεραν και στο Γαλαξίδι, για να μιμηθούν τους γλεντοκόπους της Σικελίας. Αρχικά χρησιμοποιούσαν λευκό αλεύρι μαζί με λουλάκι και βερνίκι.
Στο λιμάνι του Γαλαξιδίου ξεκινούσε ο αλευροπόλεμος στο οποίο λάμβαναν μέρος μόνο άνδρες και πετούσαν αλεύρι μεταξύ τους. Οι γυναίκες συμμετείχαν πολύ αργότερα. Οι επισκέπτες που δεν ήθελαν να αλευρωθούν έπρεπε να έχουν οπωσδήποτε μια μουτζούρα ή ένα σταυρό στο μέτωπο από βερνίκι παπουτσιών.
Από το 1840 και μετά, η γιορτή πήρε μεγάλες διαστάσεις και οι κάτοικοι περίμεναν τις Αποκριές για να διασκεδάσουν και να χορέψουν σε κύκλους, ένας κύκλος για τις γυναίκες, ένας για τους άντρες. Φορούσαν μάσκες ή απλώς έβαφαν τα πρόσωπά τους με κάρβουνο. Στη συνέχεια προστέθηκε το αλεύρι, το λουλάκι, το βερνίκι των παπουτσιών και η ώχρα. Στο μουντζούρωμα συμμετείχαν όλοι οι κάτοικοι και ήταν η τελευταία και αποχαιρετιστήρια γιορτή πριν από την αναχώρηση των ναυτικών από το Γαλαξίδι, αφού ήταν μια πόλη με μακρά ναυτική παράδοση.
Εδώ η Καθαρή Δευτέρα είναι χρωματιστή!
Την Καθαρή Δευτέρα στις μέρες μας, κάτοικοι και επισκέπτες συμμετέχουν με κέφι και φαντασία στον πόλεμο του αλευριού, τα περίφημα και μοναδικά στην Ελλάδα «Αλευρομουτζουρώματα».
Ο δήμος μοιράζει αλεύρι, τα μαγαζάκια της πόλης πουλάνε στολές προστασίας, γυαλιά και σκουφάκια στους… ετοιμοπόλεμους συμμετέχοντες, ντόπιους και τουρίστες, που χορεύουν και διασκεδάζουν με την ψυχή τους εκτοξεύοντας κιλά αλεύρι προς πάσα κατεύθυνση!
Όμως δεν είναι μόνο η ναυτική ιστορία, η πολιτεία της Φωκίδας κουβαλά ιστορία 4000 χρόνων και σε αιχμαλωτίζει με την αισθητική της και τη γραφικότητά της!
Πως να περιγράψεις την ομορφιά του Γαλαξιδιού;
Μοιάζει με νησί αλλά δεν είναι, αφού βρίσκεται μέσα στην καρδιά της Στερεάς Ελλάδας. Τα γραφικά σπιτάκια, τα στενά δρομάκια, τα καφενεία και οι ταβέρνες, η ηρεμία, τα καθαρά νερά και η φύση γαληνεύουν την ψυχή και μας γεμίζουν με μια γλυκιά νοσταλγία! Η γοητεία του Γαλαξιδιού δεν βρίσκεται μόνο στο λιμάνι και τον παραδοσιακό οικισμό αλλά και στους γύρω λόφους, τις πλαγιές ,τις μικρές κατηφορικές κοιλάδες, τις παραλίες τα νησάκια και το Πέρα Πάντα, το άλσος της πόλης!
Το ένδοξο ναυτικό παρελθόν!
Όλα γύρω μαρτυρούν το ένδοξο ναυτικό παρελθόν, λες κι η μοίρα είχε δέσει τους κατοίκους αυτού του τόπου από νωρίς με τη θάλασσα. Υπήρξε μεγάλο παλιό εμπορικό λιμάνι τον 18ο και 19ο αι. Τα δεμένα καΐκια και τα ιστιοφόρα, τα διατηρητέα αρχοντικά και καπετανόσπιτα, το δάσος δεξιά του λιμανιού, μοιάζουν σαν ταξίδι στο χρόνο. Η παλιότερη ευημερία των κατοίκων αντανακλάται στα καλοδιατηρημένα αρχοντικά του που χτίστηκαν με τα καλύτερα υλικά φερμένα από τα πέρατα του κόσμου από του ξενιτεμένους ναυτικούς του.
Η ναυτική πολιτεία και παλιό εμπορικό λιμάνι έχει σήμερα 2.000 περίπου μόνιμους κατοίκους. Το Γαλαξίδι τα έχει όλα, τη γραφικότητα του νησιού και τη φυσική ομορφιά του βουνού! Η μεγαλύτερη απόλαυση μιας επίσκεψης στο Γαλαξίδι, όμως, είναι να περπατάς στα δρομάκια και στο Πέρα-Πάντα, να περιπλανιέσαι στον παραλιακό δρόμο με τα εστιατόρια και να απολαμβάνεις ένα μεσημεριανό γεύμα με θαλασσινά ή ένα βραδινό ποτό καθώς δύει ο ήλιος.
Τι μπορούμε να δούμε:
Το Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο Γαλαξιδίου, το καμάρι του τόπου, είναι το αρχαιότερο Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας με την πλουσιότερη συλλογή Πινάκων Ελληνικών Ιστιοφόρων που ναυπηγήθηκαν στο Γαλαξίδι, ναυτικών οργάνων , αρχείων και νηολογίων και εντυπωσιακά ξυλόγλυπτα ακρόπρωρα. Το μουσείο εικονογραφεί τη ζωή και τη ναυτική επίδοση των κατοίκων του για πέντε χιλιετίες. Ξεδιπλώνει την ιστορία της ναυτοσύνης της πόλης από την προϊστορική περίοδο μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα, αποτελώντας τον θεματοφύλακα της συλλογικής μνήμης της περιοχής.
Τον ανεμόμυλο του Γαλαξιδίου απ΄ όπου μπορούμε να θαυμάσουμε την υπέροχη θέα.
Tην πλατεία Νικ.Μάμα όπου βρίσκεται το φυσικό θολωτό σπήλαιο μέσα στο βράχο, η σημερινή σπηλιά. Από το 1940 οι κάτοικοι διαπίστωσαν ότι ήταν ένα άριστο φυσικό ψυγείο και ως τέτοιο χρησιμοποιήθηκε για χρόνια.
Τον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής, παλιά εκκλησία χτισμένη πριν το 16ο αιώνα. Στο δάπεδο του Ναού είναι σκαλισμένος ο ζωδιακός κύκλος-ηλιοτρόπιο ενώ ψηλά στην εξωτερική πλευρά της κυρίας εισόδου υπάρχει το μοναδικό ηλιακό ρολόι.
Τον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου,με το εκπληκτικής τεχνοτροπίας ξυλόγλυπτο τέμπλο του, είναι ο πολιούχος της πόλης και υψώνεται μεγαλόπρεπος ως «ιερή κορωνίδα» της πόλης αφού είναι ορατός από όλες τις μεριές, από στεριά και θάλασσα, .
Ακριβώς απέναντι από το λιμάνι, μπορούμε να απολαύσουμε μία διαδρομή μέσα στα δέντρα, εκεί όπου ένα άλσος από πεύκα, το Πέρα Πάντα, όπως το λένε οι ντόπιοι, ξεπροβάλλει πάνω από τη θάλασσα. Περπατώντας στον δρόμο του άλσους, το οποίο ανήκει στη Φιλοδασική Ένωση Γαλαξιδίου, μπορούμε να ανακαλύψουμε κολπίσκους με μικρές παραλίες.
Μετά τον κόλπο του λιμανιού, θα δούμε τις βουνοκορφές του Παρνασσού, το άγαλμα της Γυναίκας του Ναυτικού, το μικρό νησί με το εκκλησάκι του Αϊ Γιώργη ενώ στο τέλος της διαδρομής θα αντικρύσουμε τη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων.
Αν επιλέξουμε να απολαύσουμε τη διαδρομή με άμαξα, θα μπορέσουμε, στην επιστροφή, να θαυμάσουμε το Γαλαξίδι, που ξεπροβάλλει με μοναδικό τρόπο πίσω από το γραφικό λιμάνι. Κι αν θελήσετε, νοικιάζοντας μια ψαρο-βαρκούλα, μπορείτε να κάνετε και τον περίπλου και στα κοντινά νησάκια με τα ξωκλήσια.
Στο Γαλαξίδι συναντάμε ατμόσφαιρα ρομαντική και νοσταλγική ενώ ο ήρεμος ρυθμός της ζωής μας θυμίζει περασμένες ένδοξες εποχές. Πραγματικά είναι ένας τόπος με πολλές ομορφιές και μοναδικό έντονο χαρακτήρα που μιλάει με τη σιωπή του, αφήνοντας να πλανάται στην ατμόσφαιρα ένας αέρας μεγαλείου!
Αυτό το ήξερες; Η ναυτική ακμή της πόλης του Γαλαξιδιού
Η ακμή του γαλαξιδιώτικου ναυτικού ξεκίνησε την περίοδο 1720-1730, δηλαδή μετά τη Συνθήκη του Πασάροβιτς με την οποία διευκολυνόταν το ελεύθερο εμπόριο. Ιδιαίτερα σημαντικός ήταν ο ρόλος του Γαλαξιδίου και στον απελευθερωτικό αγώνα με την προσφορά πλοίων.
Την τριετία 1838-1840 το Γαλαξίδι είχε μέσο όρο 21 ναυπηγήσεις τον χρόνο, με το ναυπηγείο της πόλης να συναγωνίζεται επάξια εκείνα του εξωτερικού, αφού η κατασκευή ενός πλοίου στο Γαλαξίδι κόστιζε τα μισά. Η τοπική κοινότητα προσπάθησε να ενθαρρύνει τους νέους να ασχοληθούν με το εμπόριο και τη ναυτιλία ιδρύοντας Ναυτικό σχολείο, στο οποίο δίδαξαν σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Ευθύμιος Καβάσιλας. Στα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης, όπως στο Λιβόρνο, στην Οδησσό, στην Τεργέστη, στη Μασσαλία, στη Νίκαια ήταν εγκαταστημένοι πολλοί Γαλαξιδιώτες ναυτιλιακοί πράκτορες, έτσι ώστε να συντονίζουν τις επιχειρήσεις των εμπόρων. Όσο η ζήτηση αυξανόταν, τόσα περισσότερα ναυπηγεία δημιουργούνταν. Το 1860 υπολογίζεται ότι τα γαλαξιδιώτικα πλοία έφταναν τα 300! Ενώ το 1872 το λιμάνι του Γαλαξιδίου είχε 297 νηολογημένα πλοία χωρητικότητας, είκοσι χρόνια αργότερα είχε 126 ιστιοφόρα, τα οποία το 1903 περιορίστηκαν σε 92. Οι ναυπηγήσεις άρχισαν να γίνονται αραιότερες. Το 1903 έπεσε στη θάλασσα το τελευταίο καράβι ναυπηγημένο στην πόλη!
Η γευστική πρόταση του Γαλαξιδιού
Να φάτε οπωσδήποτε γεμιστά κρεμμύδια, ντόπια κρέατα στη σούβλα αλλά και ψάρια φρέσκα. Να γευτείτε τα παραδοσιακά γλυκά όπως το τοπικό ραβανί που φτιάχνεται με ρύζι, σαμουσάδες, γαλακτομπούρεκο, γιαούρτια και τυριά της περιοχής, μελωμένες δίπλες, γλυκό του κουταλιού αμύγδαλο και να δοκιμάσετε το ντόπιο ούζο Camari..
Πηγές
https://ellinismos.gr/istoria-ellinismoy/topikes-istories/galaxidi-fokidas/
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B4%CE%B9
Φωτογραφίες
Αρχείο CDL TOUR
http://wikimapia.org/#show=/user/1821506/
https://designmagazine.gr/galaksidi-to-spiti-ton-kapetanaion/
https://el.wikipedia.org/wiki/
Pixabay,
Gettyimages
Gallery
