Το γλυπτό «Αέναος Πλους» είναι πλέον σημείο αναφοράς στην Ελευσίνα, την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023, την πόλη με το πλούσιο ιστορικό και μυθολογικό παρελθόν, το πολύπλευρο και φιλόδοξο παρόν και το γεμάτο προσδοκίες μέλλον!

To γλυπτό με τον ιδιαίτερο συμβολισμό και την ονομασία «Αέναος Πλους» βρίσκεται στη χερσαία ζώνη του Λιμένος Ελευσίνας, στη θέση Λιμανάκι Αλιέων, δίπλα από τον κεντρικό εμπορικό λιμένα της πόλης. Είναι αφιερωμένο στον άνθρωπο της θάλασσας, τους θαλασσοπόρους, τους ταξιδευτές,  την Ελευσίνα και τον πολιτισμό της. Παριστάνει σώματα σε κίνηση σαν σε κυματισμό, σαν ωθούμενα από τον άνεμο όπως τα πανιά των πλοίων, σε μία αέναη πλεύση, μεταφέροντας την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελευσίνας στον κόσμο.

Το έργο φιλοτεχνήθηκε με δαπάνη του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας από την καταξιωμένη γλύπτρια και Ελευσίνια στην καταγωγή Ασπασία Σταυροπούλου, με σκοπό την ανάδειξη και καλλιτεχνική αναμόρφωση, ενός υποβαθμισμένου μέχρι πρότινος σημείου, της χερσαίας ζώνης λιμένα Ελευσίνας, το οποίο χρησιμοποιούνταν ως πρόσφατα για χώρος στάθμευσης φορτηγών. Το έργο συνοδοιπορεί με την πόλη, το λιμάνι και την θάλασσά της  και  συνταιριάζει την εμπορική δραστηριότητα του Λιμένα με τον Πολιτισμό της πόλης, η οποία έχει ανακηρυχθεί  ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος 2023. Το γλυπτό ανακατατάσσει την πόλη αισθητικά και πολιτιστικά, με τον   “Αέναο Πλου” να πλέει και για την ίδια την πόλη της Ελευσίνας!

• αρχ. ἀέναος -η -ο [aénaos] : που είναι ή γίνεται από πάντα, διαρκώς και για πάντα-αιώνιος
• αρχ. πλοῦς: η ενέργεια του πλέω, το ταξίδι ενός πλοίου στη θάλασσα

Η ταυτότητα της  Ελευσίνας

Η λέξη Ελευσίνα προέρχεται από το ρήμα ελεύθω = έρχομαι, δηλαδή ο τόπος της αφίξεως, του ερχομού, της παρουσίας, της αποκάλυψης. Έτσι και η λέξη Ελευσίς, με την ετυμολογία της και το μύθο της, μας δηλώνει την έλευση κάποιου σημαίνοντος γεγονότος, την έλευση της περιπλανώμενης Γης Μητέρας, για να φέρει το φως, την άνοιξη.

Η Ελευσίνα έχει σήμερα   ένα πληθυσμό 30.000 κατοίκων και βρίσκεται σε απόσταση 20 χλμ. από την Αθήνα. Όλοι μας τη γνωρίζουμε από  την αρχαία αλλά και από τη σύγχρονη βιομηχανική της ιστορία.

Στην αρχαιότητα η Ελευσίνα ήταν για 2.000 χρόνια (από το 1600 π.Χ. έως το 400 μ.Χ.), μία από τις πέντε ιερές πόλεις, με τα Ελευσίνια Μυστήρια να προσελκύουν προσκυνητές από όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Το όνομα της πόλης έγινε παγκόσμια γνωστό χάρη στον μεγάλο τραγικό ποιητή Αισχύλο.

Οι επόμενοι 14 αιώνες που ακολούθησαν οδήγησαν την Ελευσίνα  στην αφάνεια. Οι συγγραφείς της βυζαντινής εποχής την αναφέρουν ως "Μικρό Χωρίον", ενώ λίγο πριν την Τουρκοκρατία η περιοχή είχε ερημωθεί από τους πολέμους, τις επιδρομές και τις αιχμαλωσίες. Την ίδια εποχή εποικίστηκε από Αρβανίτες. Οι Ευρωπαίοι περιηγητές την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας περιγράφουν την Ελευσίνα να έχει λιγοστούς κατοίκους και πολλά αρχαία ερείπια.

Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους και τη δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους, η Ελευσίνα ήταν μία μικρή πόλη των 250 κατοίκων, αρβανίτικης καταγωγής. Όμως τη δεκαετία του 1860 η Ελευσίνα άρχισε να αλλάζει όψη με την ανέγερση νέων κατοικιών και με την εγκατάσταση σ' αυτή περιστασιακών εμπόρων. Ο εκσυγχρονισμός της επιταχύνθηκε με  την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής  και την κατασκευή του Ισθμού της Κορίνθου. Καθοριστική είναι η δεκαετία του 1880, όπου άρχισε η βιομηχανική ανάπτυξη. Ήταν η εποχή που ιδρύθηκαν  μεγάλες βιομηχανίες : το Σαπωνοποιείο Χαριλάου (1875), η βιομηχανία τσιμέντου Τιτάν (1902), τα οινοπνευματοποιεία Βότρυς (1906) και Κρόνος (1922).

Η Ελευσίνα έγινε η δεύτερη πατρίδα για τους ξεριζωμένους Μικρασιάτες αδερφούς μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, όπου δημιούργησαν τον συνοικισμό της Άνω Ελευσίνας, διπλασιάζοντας τον συνολικό πληθυσμό της και εμπλουτίζοντας την περιοχή πολιτισμικά και οικονομικά. Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής αναπτύχθηκε ισχυρή αντίσταση μέσα στην πόλη, στα εργοστάσια και το στρατιωτικό αεροδρόμιο.

Η Ελευσίνα μεταμορφώνεται κυριολεκτικά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο καθώς  μετακινήθηκαν στην περιοχή της εργαζόμενοι από όλα τα μέρη της Ελλάδας, για να εργαστούν στις βιομηχανίες γύρω από την πόλη που είχαν πολλαπλασιαστεί. Η βιομηχανική δραστηριότητα, δυστυχώς όμως, αναπτύχθηκε άναρχα πάνω στις αρχαιότητες και δίπλα στην κατοικημένη περιοχή.

Η ρύπανση του περιβάλλοντος πήρε μεγάλες διαστάσεις μέχρι και τα τέλη του 20^ου αιώνα.Η νέα χιλιετία ανέτειλε για την πόλη μαζί με την εποχή της βιώσιμης ανάπτυξης, όπου  η αρχαιολογική ιστορία και η πρόσφατη βιομηχανική διαμόρφωσαν την εικόνα της σύγχρονης Ελευσίνας. Η ρύπανση μειώθηκε χάρη και στους αγώνες των πολιτών και η  Ελευσίνα έχει βραβευθεί για τις πολεοδομικές αναπλάσεις και τις επιδόσεις της στην οικολογία και την ανακύκλωση. Η πόλη ψηφίστηκε ως η Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023.

Πηγές:

• https://2023eleusis.eu/the-city
• https://elefsisport.gr
• https://www.greek-language.gr
• https://www.elefsina.gr/el
• https://el.wikipedia.org/

Φωτο: Ο.Λ.Ε.,istockphoto